Specialist Dr. Roquet-Gravy

Psoriasis komt nooit alleen

Psoriasis gaat vaak gepaard met andere ziektes als artritis en diabetes. Maar een oorzakelijk verband is tot dusver niet bewezen, zegt dokter Pierre-Paul Roquet-Gravy van het Grand Hôpital de Charleroi.

Veel psoriasispatiënten worden niet alleen geplaagd door de symptomen van de ziekte zelf, de rode plekken op de huid, de jeuk, en de schilfering. Ze krijgen ook te maken met andere, soms ernstigere aandoeningen:

• Diabetes,
• Artritis (ontsteking van de gewrichten),
• Dyslipidemie (een abnormale hoeveelheid lipiden of vetstoffen in het bloed: triglyceriden, cholesterol, fosfolipiden etc.),
• Niet-alcoholische steatose (vervetting van de lever),

Stress en angstgevoelens… Dat noemen we de comorbiditeiten, de ziektes die we associëren met psoriasis. “In de jaren 60 en 70 werd er al een verband gelegd tussen psoriasis en diabetes, en geleidelijk hebben we kunnen aantonen dat er ook een duidelijke link bestaat met bepaalde hart- en vaataandoeningen en stofwisselingsziekten.“

Komen comorbiditeiten voor bij alle psoriasispatiënten?

Dr. Roquet-Gravy: “Nee. Het gaat om aandoeningen die iedereen kunnen treffen, alleen komen ze bij psoriasispatiënten vaker voor. 23,5% van hen krijgt bijvoorbeeld een coronaire hartziekte, een aantasting van de kransslagader, tegenover maar 17% bij de gemiddelde bevolking. Sommige patiënten hebben meer last van stress, depressie en angstgevoelens dan gemiddeld, bepaalde studies tonen hogere zelfmoordcijfers. Maar ook die ‘psychopathologische’ comorbiditeit is geen rechtstreeks gevolg van psoriasis.“Bij kinderen die psoriasis hebben, zien we meer obesitas en dyslipidemie dan bij kinderen die geen psoriasis hebben, bij jongeren met psoriasis zien we meer depressie dan bij hun leeftijdsgenoten zonder psoriasis. Het zijn parameters waar we steeds meer zicht op krijgen, maar we weten niet in welke mate die factoren elkaar beïnvloeden. Stress en andere emotionele factoren oefenen een negatieve invloed uit op alle ontstekingsziekten. Ze maken dus ook psoriasis erger en zorgen voor meer opstoten.“

Wat zijn de meest voorkomende comorbiditeiten?

Dr. Roquet-Gravy: “Artritis is de meest voorkomende comorbiditeit bij patiënten met psoriasis, daarnaast komen diabetes of een andere stofwisselingsziekte, hart- en vaataandoeningen en hoge bloeddruk regelmatig voor. Maar geen van die kwalen wordt dus veroorzaakt door psoriasis. We weten niet of mensen die ziekten ook zouden ervaren als ze geen psoriasis zouden hebben.

“Artritis is de meest voorkomende comorbiditeit bij psoriasis.”

Oorzaak en gevolg hebben we nog niet kunnen aantonen, enkel een verband. De grote vraag blijft of er sprake is van gemeenschappelijke genetische factoren. We kunnen wel zeggen dat bijvoorbeeld diabetes en psoriasis uitdrukkingen zijn van hetzelfde probleem, maar over een gemeenschappelijke oorzaak of genetische voorbestemming is er voorlopig geen uitsluitsel. We moeten heel voorzichtig zijn met dat soort hypothesen.“

Zijn bepaalde ziekten misschien al aanwezig vóór de diagnose van psoriasis?

Dr. Roquet-Gravy: “Dat is dus één van de kwesties waar we nog niet uit zijn. Kunnen genetische factoren de ontwikkeling van psoriasis en andere ontstekingsziekten op zich verklaren, of is er sprake van gemeenschappelijke triggers?“

Bestaat er een verband tussen de ernst van de psoriasis en de comorbiditeiten?

Dr. Roquet-Gravy: “Niet noodzakelijk. Onlangs nog ontmoette ik een psoriasispatiënt die in goede gezondheid verkeerde, maar na een bloedtest bleek het triglyceridenniveau in het bloed veel te hoog, wat schadelijk kan zijn op middellange termijn. We hebben onmiddellijk een behandeling opgestart om die abnormale hoeveelheid vetten in het bloed te bestrijden. Hoewel psoriasis niet noodzakelijk de oorzaak is, was het een gelegenheid om actie te ondernemen. Over het algemeen zijn de risico’s geassocieerd met psoriasis meer gerelateerd aan comorbiditeiten dan aan de ziekte zelf. Je sterft niet aan psoriasis, maar misschien wel aan een ziekte die gepaard gaat met psoriasis.“

“Uiteindelijk is het belangrijk om de comorbiditeiten te onderzoeken en te identificeren vanaf het moment dat de diagnose van psoriasis gesteld is. Wanneer psoriasis zich voordoet is het vaak een unieke kans om gerelateerde ziekten op te sporen die anders niet zouden zijn gedetecteerd, bijvoorbeeld het risico op diabetes bij een jong persoon, die als gezond beschouwd wordt. We kunnen de levenskwaliteit van psoriasispatiënten verhogen met therapieën, maar we moeten ook die gerelateerde ziekten aanpakken, en in de gaten houden of de behandeling van psoriasis er een positieve invloed op heeft. Volgens sommige studies kunnen bepaalde vormen van therapie de verkalking van de aders tegengaan, zodat er minder plaque ontstaat. Mogelijk geldt dat ook omgekeerd, dat de behandeling van de comorbiditeiten de psoriasis ten goede komt. Maar dat is nog niet bewezen.“

Alcoholmisbruik is geen comorbiditeit van psoriasis, maar kan wel een slechte invloed hebben?

Dr. Roquet-Gravy: “Alcohol is klaarblijkelijk een verzwarende factor voor psoriasis. Patiënten die drinken hebben aanzienlijk meer problemen met hun ziekte. Alcohol verergert de ziekte, patiënten die drinken krijgen zwaardere opstoten.“

“Dermatologen moeten verder kijken dan de huid.”

Geldt dat misschien ook voor roken?

Dr. Roquet-Gravy: “Roken is nooit goed voor de gezondheid én het kan bepaalde vormen van psoriasis verergeren. Als het over levenskwaliteit, hygiëne, gezond eten, lichamelijke activiteit, enz. gaat, gelden voor psoriasispatiënten dezelfde adviezen als voor de rest van de bevolking.“

Welk advies geeft u aan mensen die zich ongerust maken over bepaalde symptomen, maar geen gehoor vinden bij hun dermatoloog?

Dr. Roquet-Gravy: “De dermatoloog moet verder kijken dan de huid, en durven doorverwijzen naar andere specialisten. Wij onderhouden nauwe contacten met onze collega’s reumatologen, hematologen, diabetologen, gastro-enterologen, psychiaters e.a. We moeten die samenwerking integreren in de behandeling. Zeker als er sprake is van een zware vorm van psoriasis, kan de dermatoloog niet anders dan zijn onderzoeksterrein uitbreiden.“

Verklarende woordenlijst

Artritis: ontsteking van de gewrichten
Comorbiditeiten: ziektes die we associëren met psoriasis
Diabetes: suikerziekte
Dyslipidemie: abnormale hoeveelheid vetten in het bloed
Genetische factoren: erfelijke factoren
Triggers: uitlokkende factoren
Triglyceriden & fosfolipiden: vetten in het bloed/lichaam